Freelance, remote çalışma nedir?

Gelişmiş ülkelerde uzun zamandır yerleşmiş bir kültür olan remote work ve freelance çalışma kavramları, pandemiye kadar ülkemizde ütopik görülmüş sistemlerdir. Pandemi sürecinde toplum sağlığı ve ekonomik şartlar nedeniyle çok büyük bir kitle zorunlu olarak bu sistemlere entegre olmuştur. Birbirleriyle çok karıştırılsa da başlı başına iki ayrı sistemi ifade eden her iki kavramın da kendine özgü avantajları ve dezavantajları bulunur. Herhangi birini seçmek bazen kişisel bir tercih bazen de zorunluluk olabilir.

Birinci ve ikinci dünya ülkelerinde internetle birlikte yükselişe geçen mobil çalışma türleri, Covid-19 pandemisinden sonra üçüncü dünya ülkelerinde de kabul görmeye başlamıştır. Her ne kadar bu sistemlerin kapısı zaruretler nedeniyle aralanmış olsa da avantajları nedeniyle de bundan sonraki dönemde hak ettiği yeri bulacaktır. Bu çalışma prensiplerini yakından tanıyıp kolay ve zor taraflarını öğrenmek isteyenler için gereken tüm bilgileri yazımızda derledik.

Dijital çağın internetle getirdiği 7/24 web erişimi kolaylığı, mobil çalışma disiplinlerine geçiş için gereken en temel altyapıyı sunar. Z kuşağı yeni teknolojilere ne kadar açık, hızlı kabul eden ve uygulamaya geçen dinamiklere sahip ise X kuşağının bir o kadar gelenekselci davrandığı ortadadır. Pandemi dönemindeki deneyimler, X kuşağının freelance ve remote work için önyargılarını kırmış, yeşil ışığı yaktırmıştır. Her iki yöntemin de en avantajlı tarafı hazır ya da paylaşımlı ofislerde çalışma kolaylığıdır. Ev ortamı müsait olmayan birçok kişi, uygun fiyatlarla kiraladığı paylaşımlı ofislerle dikkatleri dağılmadan disiplinli bir ritimle çalışmayı benimseyebilir.

Freelance ve Remote Sistemlerinin Farkları Nelerdir?

Birbiriyle karıştırılan freelance ve remote sistem aslında iki farklı çalışma sistemidir. Peki bu iki sistem nedir ve farklar nelerdir? İşte bilmeniz gerekenler…

Freelance çalışma nedir?

Herhangi bir tüzel kişiliğe bağlı olmadan, günlük, proje bazlı ya da dönemsel periyotlarla serbest şekilde çalışma biçimidir. Bağımsızlık ve bireysellik temelinde şekillenir. Hangi işin ne zaman ne şekilde yapılacağına karar veren de çalışacak olan da kişinin kendisidir. Freelancer, müşterisini kendi kriterlerine göre seçebilir. Hangi saatlerde çalıştığından çok teslim tarihinde işini bitirmiş olması önemlidir. Özel olarak tercih etmediyse bir ekibe bağımlı değildir. Kararları tek başına alabilir, çalışmaya dilediği gibi yön verebilir. Tüm teknolojik alt yapıyı kendisi kurmak zorundadır. Veri güvenliğini sağlamak kendi sorumluluk alanındadır.

Remote çalışma nedir?

Tüzel kişiye bağlı olarak uzaktan çalışma biçimidir. Özel ya da resmi kurumlarda kadrolu görev yapan yönetici veya personelin dijital sistemler kullanarak ofise uzaktan bağlandığı, sadece gerekli zamanlarda ofise gittiği, toplantı türü mecburi etkinlikliklere katılmak zorunda olduğu durumdur. Uzaktan çalışma biçimi proje bazlı veya günlük ya da haftalık dönüşümlü vardiya şeklinde olabilir. Şirketin faaliyet alanı ve görev kapsamına göre çalışma saatleri belirlidir. Müşteri görüşmeleri için belirli saatlerde iş başında olmalı, ofis içi etkileşim ve toplantı gibi durumlar için çevrimiçi olmalı ya da bizzat ofiste bulunmalıdır. Remote çalışmasisteminde mesai saatlerini zamanlama çizelgesi kişinin kendi inisiyatifinde değildir. Müşteriyi seçme şansı yoktur. Hangi şirkette çalışıyorsa kurum kimliğini temsil etmekle görevlidir. Şirkete olduğu kadar ekip arkadaşlarına da bağımlıdır. Kararları birlikte almak ve birlikte hareket etmek durumundadır. Teknolojik altyapısı yetersiz ise şirketinden destek alabilir ve eksiklerini maliyetsiz olarak giderebilir. Veri güvenliğinden tek başına sorumlu değildir. Şirket politikası doğrultusunda birlikte hareket edilir.

Freelance Çalışmanın Avantajları:

• Çalışma alanlarınız geniştir. Dijitale bağlı birçok konuda faaliyet gösterebilirsiniz.
• Çalışma şekliniz ve yeriniz konusunda özgür olursunuz.
• Mesai saatleri tamamen size bağlıdır. Gece ya da gündüz çalışmayı tercih edebilirsiniz.
• İstediğiniz kadar müşteriyle ve istediğiniz sayıda projeyle çalışabilirsiniz.
• Tek başına olduğunuz için süreç üzerinde hakimiyet tamdır. Ekipten kaynaklı sorunlar yaşanmaz.
• Freelance çalışma vergiler konusunda yasalarla esnetilmiştir ve yıllık belirli bir seviyenin altında kazanan serbest çalışanlar vergi ödemekle mükellef değildir.

Freelance Çalışmanın Dezavantajları:

• Sürdürülebilirlik konusunda garantisi yoktur.
• Ödeme alma konusunda bazı sorunlar ya da gecikmeler yaşayabilirsiniz.
• Büyük çoğunluk sigortasızdır. Ya kendi sigortanızı kendiniz ödemelisiniz ya da freelancer sigortası talep etmelisiniz. Şirketler genellikle geçici projelerde freelancer tercih ettiği için sigorta konusuna sıcak bakmayabilir.
• İşlerin sürekliliği konusunda garanti yoktur. Bir ay çok çalışıp diğer ay işsiz kalabilirsiniz.
• Bazı projeler vaktinden önce sonlandırılabilir ve bu yüzden ödeme alamayabilirsiniz.
• Ülke içinde standartlar oturmadığı için ücret konusunda her zaman sizden daha uygun fiyat veren rakipleriniz olur.

Remote Çalışmanın Avantajları:

• Sürdürülebilir bir çalışma yöntemidir, çalışanlar işverenin sorumluluğunda ve uzaktan çalışma mevzuatına göre bir nevi garantidedir.
• Disiplinli bir çalışma ritmi oluşturabilirseniz hayat kalitesini arttırabilirsiniz.
• Kötü hava şartlarında dışarıda olma zorunluluğunuz asgari seviyeye düşer.
• Kalabalık nüfuslu şehirlerde trafik yoğunluğuna katlanmak zorunda kalmazsınız. Trafikte harcayacağınız zamanı işinize, kendinize ve ailenize ayırabilirsiniz.
• Mental gerginliğe yol açan uykusuzluk, servise yetişme çabası, kahvaltı yapamamak gibi olumsuzluklardan kurtulabilirsiniz.
• Çalışma ortamınızı tamamen kişiselleştirebilir, verimli olacağınız şekilde hazırlayabilirsiniz.
• Ödeme alma konusunda kolay kolay sıkıntı yaşamazsınız.
• Ofiste çalışma maliyeti düştüğü için maaşınız yükselebilir.
• Farklı illerde konumlanan şirketlerle çalışma lüksünüz vardır.
• Prezentabl görünmek için harcadığınız emek, zaman ve paradan ciddi bir tasarruf sağlarsınız.
• Ofis içi stresten uzak kalma rahatlığı ile üretkenliğinizin yükseldiğine şahit olabilirsiniz.
• Her gün ofise gidiş geliş, giyim, aksesuar, kozmetik vb masraflar büyük oranda düşer.

Remote Çalışmanın Dezavantajları:

• Her sektörün her departmanına veya görevine uygun olmayabilir.
• Ofisteki disiplin ortamından uzak olmak, rutin çalışma saatlerine uyum sağlamayı zorlaştırabilir. Konfor alanında öz disiplin geliştirmek ve sebat etmek şarttır.
• Ev ortamında çocuklarınız, kardeşleriniz veya başka türlü dikkat dağıtıcı riskler varsa çalışmalarınız sekteye uğrayabilir. Kendi kurtarılmış bölgenizi oluşturmanız ve mesai saatlerinde rahatsız edilmemek için ev halkına uyarı yapmanız gerekebilir.
• Jenerasyon farkı dijital teknolojilerin kullanımı konusunda sorun yaratabilir.
• Mesai saatleri esnekse günlük yaşam rutininiz bozulabilir. Mümkün olduğu kadar planlanan programlara sadık kalıp kendinize de zaman ayırmalısınız.
• Ofis yaşamındaki sosyal yaşamdan geri kalmak ruh halinizi olumsuz etkileyebilir.
• Sürekli masa başında ve ev konforunda çalışmak uyku ve tembellik getirebilir.
• Elektrik kesintisi veya internet bağlantısındaki sorunlar nedeniyle zor durumda kalma riski vardır.

Şirketler Tarafında Avantajları:

• Personel seçimi için şehir ve bölge ile sınırlı kalma zorunluluğu yoktur. Dünyanın dört bir yanından başvuru alınabilir.
• Ofis giderlerinde ciddi oranda düşüş görülür.
• Kendi konfor alanın yüksek motivasyonla çalışan personelin işe odaklanma oranı ve verimliliği de yüksektir.
• Çalışanların şirkete bağlılığının artması söz konusudur.
• Bütünsel olarak sosyal sorumluluk bilinci artar çünkü uzaktan çalışmak çevreci bir çalışma biçimidir. Sera gazı salınımını, yakıt tüketimini, ısınma masraflarını, elektrik ve su sarfiyatını düşürür.

Şirketler Tarafında Dezavantajları:

• Projeler üzerinde toplantı odasındaki kadar etkin tartışma atmosferi oluşmayabilir.
• Takım çalışmalarında ekip arasında koordinasyon bozukluğu olabilir.
• Çalışanlar ev hayatının günlük akışına uymak zorunda kalarak rutini bozabilir. (Misafirler, aile üyelerinin sağlık sorunları, çocukların problemleriyle ilgilenmek vb…)
• İş hayatıyla özel hayatının dengesini kuramayan personel çalışma rutinini aksatabilir.

Yazıyı bitirmeden önce bu iki çalışma prensibiyle çok karıştırılan üçüncü bir kavram olan Home-Office konusuna kısaca değinelim. Home-Office, ev adresinin şirket adresi olarak gösterildiği, tüm çalışma ve toplantılarını evinden yürüten serbest çalışanların kullandığı sistemdir. Genellikle evin bir odasını çalışma odası olarak ayırırlar ve düzenli olarak bu şekilde çalışırlar. Freelancer olanlar kendi şirketlerini kurmak zorunda değildir fakat Home-Office evde kurulmuş olan şirkettir.